EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) werd oorspronkelijk ontwikkeld als behandeling voor een posttraumatische-stressstoornis ontstaan na enkelvoudig trauma, zoals een ongeluk of natuurramp. De verschillende fasen van het EMDR-protocol zijn dan relatief eenvoudig te doorlopen. De toepassing van de standaard EMDR-aanpak blijkt echter een stuk ingewikkelder als het om cliënten met complex (vroegkinderlijk) trauma gaat. Toch is gebleken dat ook cliënten die emotioneel traumatiserende gebeurtenissen hebben meegemaakt binnen hun vroegste gehechtheidsrelaties, baat kunnen hebben bij een behandeling met EMDR.

In dit boek worden de basistechnieken beschreven die therapeuten kunnen helpen om ook bij ernstigere gevallen van trauma (inclusief complex trauma, dissociatieve stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen) adequaat EMDR te kunnen toepassen. Uitgewerkt wordt hoe EMDR in de behandeling kan worden geïntegreerd en welke variaties op de traditionele aanpak van EMDR nuttig kunnen zijn. Hierbij worden relevante begrippen uit de gehechtheidstheorie en recente onderzoeksbevindingen op het gebied van neurologische ontwikkeling samengebracht, waardoor een omvattend model ontstaat dat als leidraad kan dienen voor het toepassen van EMDR bij complex trauma en aan trauma gerelateerde dissociatie.


Anabel Gonzalez is als psychiater en psychotherapeut werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg en heeft daarnaast een eigen praktijk. Ze is EMDR-therapeut, -consultant en -facilitator. Als vicevoorzitter is ze verbonden aan de Spaanse EMDR-vereniging en ze is bestuurslid van de European Society for Trauma and Dissociation (ESTD).

Dolores Mosquera is psycholoog, psychotherapeut en EMDR Europe-consultant en -facilitator. Als directeur is ze verbonden aan het Institute for the Study of Trauma and Personality Disorders (INTRA-P). Daarnaast is ze bestuurslid van de European Society for Traumatic Stress Studies (ESTSS). Ze staat bekend als een expert op het gebied van persoonlijkheidsstoornissen, complex trauma en dissociatie.